Πόσα και ποια είναι τα δόντια μας;

Τα δόντια εξυπηρετούν πολλές λειτουργίες.  Πέρα από τη μάσηση, την ομιλία , την αναπνο, χρησιμεύουν ως θεμέλιο για τις διαστάσεις του προσώπου. Ορισμένα δόντια έχουν αποκλειστικό ρόλο στη διαδικασία της  μάσησης και για αυτό τον λόγο η απώλεια τους μπορεί να είναι καταστροφική. Η κύρια λειτουργία των δοντιών είναι η μάσηση, που περιλαμβάνει την κοπή, την ανάμιξη, την άλεση και την κατάποση της τροφής.

Τα βασικά κομμάτια του δοντιού είναι η μύλη και η ρίζα. Η μύλη αφορά το ορατό μέρος του δοντιού και η ρίζα το αόρατο καθώς την περικλείει το ούλο και τα γναθοπροσωπικά οστά. Ο βασικός ρόλος των ούλων είναι η προστασία της ρίζας από τα βακτήρια και ο βασικός ρόλος της ρίζας είναι η συγκράτηση των δοντιών.

Τα βασικά μέρη των δοντιών μας είναι 4, η αδαμαντίνη, η οδοντίνη, η οστείνη και ο πολφός. Αναλυτικά η αδαμαντίνη είναι το 1^ο που βλεπουμε στο δόντι καθώς αποτελεί το εξωτερικό στρώμα της επιφάνειας του δοντιού. Έχει λευκό χρώμα και αποτελεί την σκληρότερη ουσία στον οργανισμό μας. η αδαμαντίνη προστατεύει τη μύλη και τους υπόλοιπους ιστούς των δοντιών. Το αμέσως επόμενο στρώμα του δοντιού είναι η οδοντίνη. Αποτελείται από πιο μαλακό ιστό σε σχέση με την αδαμαντίνη και είναι πιο επιρρεπής στην τερηδόνα. Η οστείνη είναι το 3^ο μέρο του δοντιού και προστατεύει τη ρίζα, καθώς συμβάλλει στην πρόσφυση της με τη γνάθο. Είναι το κομμάτι με την μεγαλύτερη επιρροή της τερηδόνας και όταν προσβληθεί συρρικνώνεται και εκτείθεται στον αέρα. Ο πολφός είναι το βαθύτερο μέρος και ουσιαστικά αποτελεί το νεύρο του δοντιού.

Τα ενήλικα δόντια χωρίζονται σε 4 τύπους. Τους τομείς, τους κυνόδοντες, τους προγόμφιους και τους γομφίους. Αναλυτικά:

1. ΤΟΜΕΙΣ – Τα 4 μπροστά άνω και τα 4 μπροστά κάτω δόντια. Χρησιμεύουν για να δαγκώνουμε την τροφή και στην προφορά των γραμμάτων. Είναι τα πρώτα δόντια που ανατέλλουν και τα αλλάζουμε στην παιδική μας ηλικία.
2. ΚΥΝΟΔΟΝΤΕΣ – Τα ακριβώς επόμενα δόντια από τους τομείς, δεξιά, αριστερά και αντίστοιχα άνω και κάτω. Βοηθούν στην τεμάχιση και διαφοροποίηση της τροφής. Τα μόνιμα εμφανίζονται περίπου στα 9-12 έτη ενώ τα νεογιλά προβάλλουν στην ηλικία των 16-20 μηνών.
3. ΠΡΟΓΟΜΦΙΟΙ – Η χρήση τους είναι η διάλυση της τροφής και αποτελούν αποκλειστικό προνόμιο των μόνιμων δοντιών στην ηλικία των 11-14 ετών, καθώς δεν συμπεριλαμβάνονται στα νεογιλά δόντια.
4. ΓΟΜΦΙΟΙ – Είναι τα τελευταία δόντια στην σειρά. Εμφανίζονται μετά την ηλικία των 6

Οι φρονιμίτες συνήθως εμφανίζονται μετά την συμπλήρωση των 18 ετών. αν δεν ανατείλουν θεωρούνται έγκλειστοι και συνήθως γίνεται εξαγωγή σε αυτούς, καθώς δημιουργούν λειτουργικά και ορθοδοντικά προβλήματα. Βιβλιογραφικά, αναφέρονται ως 3^οι γομφίοι.

Για οποιαδήποτε απορία μπορείτε να απευθυνθείτε στον θεράπον οδοντίατρο. Τα δόντια μας χρειάζονται φροντίδα και τακτικό οδοντιατρικό έλεγχο. Μην ξεχνάτε να τα βουρτσίζετε 3 φορές την ημέρα σε συνδυασμό με το οδοντικό νήμα και φυσικά το στοματικό διάλυμα.

ΠΗΓΕΣ

Physiology, Tooth. Barret Zimmerman; Andrew C. Jenzer. BMJ. 2021