Πως Το Κάπνισμα Επηρεάζει Τα Δόντια Μας;

Το κάπνισμα, μαζί με την υπέρταση και την παχυσαρκία, θεωρείται η κύρια αποτρέψιμη αιτία θανάτου στον κόσμο. Η χρήση καπνού, σε οποιαδήποτε μορφή, μπορεί να περιγραφεί ως διαδικασία συμπεριφοράς που προκαλεί ψυχολογική και φυσιολογική εθιστική διάθεση μεταξύ των χρηστών. Η νικοτίνη, το δραστικό συστατικό του καπνού, είναι εξαιρετικά εθιστικό, με αποτέλεσμα τη συνεχή χρήση.

Οι αρνητικές επιπτώσεις του καπνίσματος στην υγεία του στόματος είναι καλά τεκμηριωμένες. Αυτό περιλαμβάνει κοινές και σπάνιες καταστάσεις, από καλοήθεις έως απειλητικές για τη ζωή ασθένειες όπως αποχρωματισμός των δοντιών και οδοντικές αποκαταστάσεις, κακή αναπνοή, διαταραχές γεύσης και οσμής, μειωμένη επούλωση τραυμάτων, περιοδοντική νόσο, βραχυπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη διατήρηση εμφυτεύματος, βλάβες στοματικού βλεννογόνου όπως η μελάνωση και φυσικά δε μπορεί να παραληφθεί η δυνητικά κακοήθεις βλάβες και ο καρκίνος του στόματος. Το κάπνισμα συσχετίζεται αρνητικά με τον αριθμό των δοντιών έτσι ώστε ένα άτομο με υψηλό ιστορικό καπνίσματος είναι πιθανότερο να έχει λιγότερα υπόλοιπα δόντια.

Το κάπνισμα αποτελεί ένα σημαντικό πρόβλημα δημόσιας υγείας παγκοσμίως. Διάφορες προσπάθειες, όπως νομοθετικές δραστηριότητες, προγράμματα δημόσιας υγείας και φαρμακευτικές θεραπείες προωθούν τη διακοπή του καπνίσματος. Ωστόσο, παρά τις προσπάθειες αυτές, το κάπνισμα παραμένει ένα σοβαρό πρόβλημα υγείας, καθώς συνδέεται όχι μόνο με την υγεία, αλλά και με τη συνολική ποιότητα ζωής.

Τα οφέλη για την υγεία από τη διακοπή του καπνίσματος είναι γνωστά και η διακοπή ακόμη και στη μέση ηλικία μπορεί να μειώσει τον συνολικό κίνδυνο ασθένειας. Κατά συνέπεια, η διακοπή του καπνίσματος έχει πολλά οφέλη για την στοματική υγεία, αλλά απαιτείται μακρά περίοδος αποχής από το κάπνισμα για να μειωθεί ένα παρόμοιο επίπεδο κινδύνου για απώλεια δοντιών με αυτό των καπνιστών.

Οι επαγγελματίες υγείας, συμπεριλαμβανομένων των οδοντιάτρων και των ομάδων τους, έχουν ηθικές και επαγγελματικές υποχρεώσεις στο να βοηθήσουν τους ασθενείς στη διακοπή του καπνίσματος. Λόγω της φύσης της εργασίας τους και της τακτικής επαφής με τους ασθενείς, ο οδοντίατρος είναι σε ιδανική θέση για να συμβουλέψει σχετικά με τη διακοπή. Οι οδοντίατροι διαθέτουν τις απαραίτητες δεξιότητες, ικανότητες και εμπειρογνωμοσύνη για την αναγνώριση και τη θεραπεία των στοματικών βλαβών που σχετίζονται με το κάπνισμα και μπορούν να συμβουλεύουν τους ασθενείς για τις επιβλαβείς επιπτώσεις του καπνίσματος, καθώς και τα οφέλη της διακοπής του. Η δραστηριότητα των οδοντιάτρων στην πρόληψη του καπνίσματος θα έχει διπλή επίδραση στους ασθενείς: όχι μόνο η διακοπή του καπνίσματος θα βελτιώσει την υγεία του στόματος, αλλά και θα συμβάλει στην πρόληψη των συστημικών παθήσεων που σχετίζονται με το κάπνισμα

Η κατανόηση των λόγων για την διακοπή του καπνίσματος θα διευκολύνει την ανάπτυξη στρατηγικών πρόληψης που μπορούν, με τη σειρά τους, να ωφελήσουν την υγεία και τη λειτουργία του στόματος και να έχουν ευνοϊκή επίδραση στις σχετιζόμενες νοσηρότητες. Η παροχή βοήθειας στη διακοπή του καπνίσματος είναι ένα από τα πιο σημαντικά καθήκοντα του γιατρού πρωτοβάθμιας περίθαλψης και τα οφέλη της αξιολόγησης της συμπεριφοράς του καπνίσματος των ασθενών είναι καθιερωμένα. Η Ομάδα Προληπτικών Υπηρεσιών των ΗΠΑ (USPSTF) συνιστά τη χρήση των παρακάτω  συμβουλών:

• Ρωτήστε για το κάπνισμα – Τα συστήματα γραφείου πρέπει να διασφαλίζουν ότι η κατάσταση καπνίσματος τεκμηριώνεται σε κάθε επίσκεψη.
• Συμβουλευτείτε τους ειδικούς για τους τρόπους με τους οποίους μπορείτε να σταματήσετε – Ακόμη και μικρές συμβουλές μπορούν να βελτιώσουν τα ποσοστά διακοπής σε σύγκριση με ασθενείς που δεν λαμβάνουν συμβουλές.
• Αξιολογήστε την προθυμία σας να σταματήσετε – Οι ασθενείς που αξιολογούνται ότι δεν είναι ακόμη πρόθυμοι να σταματήσουν θα πρέπει να λάβουν την κινητήρια παρέμβαση.
• Ζητήστε βοήθεια και υποστήριξη – Υπάρχουν σημαντικές ενδείξεις ότι οι συμπεριφορικές παρεμβάσεις μόνες ή σε συνδυασμό με τη φαρμακοθεραπεία βελτιώνουν την επίτευξη της διακοπής του καπνίσματος. Τόσο οι παρεμβάσεις συμπεριφοράς όσο και η φαρμακοθεραπεία είναι αποτελεσματικές και συνιστώμενες, και οι συνδυασμοί παρεμβάσεων είναι πιο αποτελεσματικοί. Οι καλύτερες και πιο αποτελεσματικές παρεμβάσεις είναι αυτές που είναι εφικτές για το άτομο.

ΠΗΓΕΣ:

Impact of Smoking on Oral Health: Knowledge and Attitudes of Croatian Dentists and Dental Students. Komar K. (et all). Acta Stomatologica Croatica. 2018

Smoking Cessation. Sandeep Sharma. Tiffani Sealock.  StatPearls Publishing. 2020