Πέτρα στα δόντια: Συμπτώματα και αντιμετώπιση

Η οδοντική πλάκα (πέτρα) είναι ένα σύνθετο βιοφίλμ που συσσωρεύεται στα δόντια και ο αποικισμός της γίνεται με την προσκόλληση της στο σμάλτο. Μια ποικιλία βακτηρίων συμβάλλουν στην ανάπτυξη της πλάκας η οποία με τη σειρά της οδηγεί σε ασθένειες όπως η τερηδόνα και η περιοδοντική νόσος.

Η περιοδοντίτιδα είναι μια χρόνια φλεγμονώδης κατάσταση που επηρεάζει την ακεραιότητα των ιστών που υποστηρίζουν τα δόντια, συμπεριλαμβανομένων των ούλων, του περιοδοντικού συνδέσμου και του φατνιακού οστού. Εάν αφεθεί χωρίς θεραπεία, οδηγεί σε καταστροφή των δομών στήριξης, χαλάρωση των δοντιών και τελικά την απώλεια τους. Τυπικά της περιοδοντίτιδας προηγείται η ουλίτιδα, η οποία με τη σειρά της οφείλεται σε  κακή στοματική υγιεινή. Οι παράγοντες κινδύνου για την περιοδοντική νόσο περιλαμβάνουν το κάπνισμα, τον διαβήτη, την παχυσαρκία, το μεταβολικό σύνδρομο, την οστεοπόρωση και το αυξημένο στρες.

Ο αποτελεσματικός και συνεπής έλεγχος της πλάκας είναι ένα κρίσιμο βήμα για την πρόληψη της εξέλιξης της ουλίτιδας σε περιοδοντίτιδα σε ευαίσθητα άτομα, ασθενείς με ιατρικά προβλήματα, όπως είναι οι ηλικιωμένοι. Σε πρόσφατη μελέτη επιβεβαιώνεται η σύνδεσης μεταξύ της περιοδοντικής νόσου και συστηματικών ασθενειών όπως η καρδιαγγειακή νόσος, ο διαβήτης, οι δυσμενείς εκβάσεις της εγκυμοσύνης, η ρευματική αρθρίτιδα, η πνευμονία από εισρόφηση και η ΧΑΠ. Η περιοδοντική νόσος έχει επίσης ενοχοποιηθεί ως αιτιολογικός παράγοντας στον καρκίνο του παχέος εντέρου, στον καρκίνο του παγκρέατος  και στον καρκίνο του μαστού.

Τα συμπτώματα της πέτρας είναι η εμφανής ύπαρξη της πλάκας ανάμεσα και στη βάση των δοντιών. Τα ούλα έχουν την τάση να ματώνουν αρκετά συχνά κατά τη διάρκεια του βουρτσίσματος και του νήματος. Η κακή αναπνοή είναι ένα ακόμα χαρακτηριστικό σύμπτωμα της πέτρας.

Ο έλεγχος της πλάκας επιτυγχάνεται μέσω των σύγχρονων μηχανικών και χημικών μεθόδων, συμπεριλαμβανομένου του βουρτσίσματος των δοντιών και του οδοντικού νήματος. Η μηχανική αφαίρεση πλάκας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη συμμόρφωση του ασθενούς όταν δύσκολο να καθιερωθούν καθημερινές συνήθειες όπως το νήμα και η χρήση μεσοδόντιων βοηθημάτων. Οι παρενέργειες πολλών  υφιστάμενων σκευασμάτων κατά της πλάκας μπορεί να είναι η αλλοίωση της γεύσης και χρώση των δοντιών. Οι οδοντόκρεμες  που περιέχουν ήπια λειαντικά μέσα μπορεί να αυξήσουν την αποτελεσματικότητα του βουρτσίσματος, αλλά, εάν χρησιμοποιούνται με ακατάλληλο τρόπο, μπορεί να προκαλέσουν οδοντική τριβή, ευαισθησία, ακόμα και αλλοιώσεις των ούλων.

Ο χημικός έλεγχος της πλάκας αποτελεί μια εναλλακτική επιλογή που δυνητικά ξεπερνά ορισμένες από τις προκλήσεις και τους περιορισμούς που είναι εγγενείς στις μηχανικές τεχνικές της στοματικής υγιεινής. Η χλωρεξιδίνη είναι το πιο συχνά χρησιμοποιούμενο παράδειγμα αυτής της προσέγγισης, παρέχοντας εξαιρετικό βραχυπρόθεσμο έλεγχο της πλάκας. Ωστόσο, οι περιορισμοί του περιλαμβάνουν τη χρώση των δοντιών και τις αλλαγές στη γεύση μετά από μεγαλύτερη χρήση.

Για την πρόληψη της πλάκας, κλειδί αποτελεί ο τακτικός έλεγχος στον οδοντίατρο και φυσικά το καθημερινό βούρτσισμα των δοντιών, σε συνδυασμό με το οδοντικό νήμα και τη χρήση οδοντικού διαλύματος. Η χρήση σκευασμάτων κατά της πλάκας, όπως ειδική οδοντόκρεμα και στοματικό διάλυμα έχει φανεί ότι βοηθά, όμως η χρήση πρέπει πάντα να γίνεται με παρακολούθηση από τον κατάλληλο επαγγελματία υγείας.

ΠΗΓΗ

Tonetti MS, Eickholz P, Loos BG, Papapanou P, van der Velden U, et al. Principles in prevention of periodontal diseases: Consensus report of group 1 of the 11th European Workshop on Periodontology on effective prevention of periodontal and peri-implant diseases. J Clin Periodontol. 2015

Di Benedetto A, Gigante I, Colucci S, Grano M. Periodontal disease: linking the primary inflammation to bone loss. Clin Dev Immunol. 2013